Social media is niet meer weg te denken uit ons leven. Niet gek, want onderhand bestaat het toch al bijna twee decennia. In de jaren 90 ontwikkelden veel kanalen zich met grote stappen. Maar sinds het begin van deze eeuw kwam social media pas écht in een sneltreinvaart terecht.
Social media
Een verzamelbegrip voor online platformen waar gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een redactie, inhoud creëren. Hierin vormt interactie en dialoog tussen gebruikers de basis van het gebruik.
Van toen naar nu
1979 – Usenet
De historie van social media ligt ver voor het ontstaan van één van de kanalen die we momenteel kennen. Namelijk in 1979. Het programma Usenet werd ingezet om bestanden uit te wisselen en berichten naar elkaar te sturen, maar ook om illegale kopiëen van spelletjes en software met elkaar te delen. Met name de mogelijkheid tot interactie maakt Usenet het eerste ‘officiële’ social media kanaal ooit.
2003 – LinkedIn
Het eerste social media kanaal dat we tot nu toe nog steeds gebruiken. Opvallend aan de komst van dit kanaal is het sociale karakter. De focus binnen LinkedIn ligt namelijk op het maken van connecties en het vergroten van je netwerk. Destijds was het een interessante stap om de focus op een specifieke doelgroep te richten, in plaats van een zo groot mogelijk publiek aan te spreken. Namelijk gebruikers in professionele context, zoals werkgevers en werkzoekenden.
2004 – Hyves
Dit platform is bijzonder! Want dit is het eerste én het enige social media kanaal van Nederlandse bodem. Maar het kanaal had (achteraf gezien) een ongekend grote concurrent; Facebook. Een aantal jaar werd het kanaal enthousiast gebruikt, maar vanaf 2010 moest het kanaal het onderspit delven. Steeds minder nieuwe profielen werden aangemaakt. Men liet Hyves vaak zelfs los en stapte over op Facebook. In 2013 ging Hyves daarom over van social media kanaal naar spelletjesplatform.
2004 – Facebook
Facebook werd bijna 20 jaar geleden opgericht voor studenten van Harvard. Ook hier was het doel om deze doelgroep met elkaar in contact te laten komen door berichten naar elkaar te versturen. Vanaf 2006 werd het kanaal ook opengesteld voor ‘het grote publiek’. In augustus 2011 trok Facebook in Nederland meer unieke bezoekers dan Hyves.
2005 – YouTube
Ook een bekende speler in het huidige social media landschap: YouTube. Drie voormalige werknemers van PayPal startten het kanaal in mei 2005 en met succes. Want de website trok al snel 30.000 bezoekers per dag. Tijdens de officiële lancering, enkele maanden later, kwam dit neer op twee miljoen views per dag. En wist je dat het eerste YouTube filmpje gemaakt is door een oprichter van een dierentuin, genaamd; ‘Me at the zoo’? Het filmpje is inmiddels 100 miljoen keer bekeken met meer dan 6,5 miljoen reacties.
2006 – Twitter
Twitter is in alle opzichten een social media kanaal. Ieder bericht kan gezien worden als een soort microblog, wat het creëren van content mogelijk maakt. Daarnaast kan iedere gebruiker real-time interactie met deze microblogs en andere gebruikers aangaan. Social media ten top dus. Maar het meest onderscheidende aan Twitter is en blijft de kracht van actualiteit. Wil je de meest up-to-date informatie over gebeurtenissen en live-evenementen, dan ga je naar Twitter.
2010 – Instagram
In de basis startte Instagram als een simpele app voor het delen van foto’s. In de loop der jaren werden steeds meer features toegevoegd aan het kanaal. Zowel om meer content te kunnen delen, als interactie-opties zoals ‘live gaan’. Anno 2023 is Instagram natuurlijk uitgegroeid tot één van de meest gebruikte social media kanalen. Instagram heeft onze levens veranderd en zelfs nieuwe woorden geïntroduceerd, zoals ‘selfie’ en ‘instaproof”.
2011 – Snapchat
Korte, vluchtige content begon zijn aantocht te maken rond 2010. Een kanaal dat hier in 2011 feilloos op inspeelde was Snapchat. Een medium waarbij mensen elkaar foto’s konden sturen die enkele seconden zichtbaar waren. Dit vluchtige karakter bleek met name een extreme aantrekkingskracht te hebben onder jongeren. Eind 2012 werden er al rond de 20 miljoen (!) foto’s verstuurd via Snapchat.
2017 – Tiktok
Anno 2023 ontkom je niet meer aan TikTok. Een kanaal dat de snelheid van content nog eens heeft vertienvoudigd. Ondanks dat het kanaal sinds korte tijd geëxplodeerd is in populariteit bestaat het kanaal toch al geruime tijd. In 2016 startte de app Douyin namelijk al in China. Een ongekende groei binnen een jaar zorgde voor ruim 100 miljoen gebruikers van de app. Na dit succes ging de app op internationale-tour. Deze variant kreeg de welbekende naam TikTok. Om verder te kunnen groeien in de Amerikaanse markt, besloot ByteDance om musical.ly en TikTok op 2 augustus 2018 samen te voegen tot één app.
Uitbreiden definitie?
Leggen we definitie bovenaan de pagina naast de geschiedenis en de opkomst van de verschillende social media, dan kunnen er volgens ons nog een paar aspecten aan toegevoegd worden. Deze kenmerken zorgen voor hun onderscheidend karakter of bijdragen aan hun succes. Namelijk;
- Gebruikers zijn onderdeel van afgebakende doelgroep
- Snelheid van gebruik ligt hoog
- Kanaal kan goed inspelen op actualiteit
- Kanaal heeft specifiek gebruikersdoel (beeld delen, zakelijke connecties maken, bestanden uitwisselen)
Social media staat niet stil
De start van social media kanalen kunnen we chronologisch weergeven. Maar de ontwikkeling binnen de kanalen zelf, loopt in de afgelopen twintig jaar eigenlijk helemaal door elkaar. Nog belangrijker, ze beïnvloeden elkaar behoorlijk. Een soort concurrentiestrijd. Wij zijn benieuwd wat ons qua social media de komende jaren staat te wachten…
